งดการสมรส เป็นเรื่องราวเกี่ยวกับความรักของ "ฤทธิ์" ลูกชายของ "พระทวีวณิชการ" เศรษฐีใหญ่ ที่ไปหลงรักหญิงสาวที่เป็นนางละครชื่อ "สง่า" จนถึงขั้นจะแต่งงานด้วย แต่พระทวีวณิชการไม่เห็นด้วย เพราะเห็นว่าสง่าเป็นนางละคร จึงขัดขวางการสมรสครั้งนี้ บทละครพูดองก์เดียวเรื่อง งดการสมรส เป็นพระราชนิพนธ์บทละครพูดภาษาไทยลำดับที่ 31 ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระราชนิพนธ์บทละครเรื่องนี้ขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2463 ทรงแปลและดัดแปลงจากบทละครภาษาอังกฤษ เรื่อง The Marriage...will not take place ของ Alfred Sutro (ค.ศ.1863-1933) นักประพันธ์ นักเขียนบทละคร และนักแปลชาวอังกฤษ เป็นบทละครพูดเรื่องเดียวที่ทรงดัดแปลงมาจากผลงานของ Sutro ละครเรื่องงดการสมรส จัดแสดงครั้งแรกที่โรงละครพระราชวังพญาไทพร้อมกับละครเรื่องโพงพาง ขนมสมน้ำยา และขนมสมกับน้ำยา และโพงพาง เริ่มแรกพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้หนังสือพิมพ์ดุสิตสมิต ลงพิมพ์เรื่องนี้ ในเล่ม 7 ฉบับที่ 71 ถึง 74 เดือนเมษายน-พฤษภาคม 2463 งดการสมรส เป็นเรื่องแรกที่จัดซ้อมเป็น "ชายจริงหญิงแท้" พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวยังทรงใช้ งดการสมรส เป็นสื่อในการแนะนำให้คนไทยรู้จักและเข้าใจวิธีใช้นามสกุลแบบตะวันตก รวมทั้งการใช้คำนำหน้ากับชื่อสกุล หลังจากที่ทรงออกพระราชบัญญัตินามสกุลเมื่อพ.ศ.2456 กำหนดให้คนไทยทุกคนมีนามสกุลเพื่อระบุตัวบุคคลให้แน่ชัด ในเรื่อง งดการสมรส ตัวละครอื่นจะเรียกตัวละครเอกฝ่ายหญิงว่า แม่รูปวิไลย ตามชื่อสกุลเสมอ และในรายนามตัวละคร พระองค์ทรงใช้คำว่า นางสาว นำหน้าชื่อและนามสกุลของตัวละครเอกฝ่ายหญิงเพื่อแสดงให้เห็นวิธีการเรียกสตรีอย่างเป็นทางการ